Lata 1656-1660, okres najazdu szwedzkiego na Polskę. Zaręczony z Oleńką Billewiczówną chorąży orszański Andrzej Kmicic opowiada się początkowo po stronie kolaborującego ze Szwedami potężnego rodu magnackiego Radziwiłłów. Uznany przez szlachtę i narzeczoną za zdrajcę, zaczyna...
W siedzibach rycerskich, na dworze królewskim Jadwigi i Władysława Jagiełły, w zamkach krzyżackich toczy się akcja filmowej adaptacji powieści historycznej Henryka Sienkiewicza Krzyżacy. Porywczy, powodowany młodzieńczą fantazją, rycerz Zbyszko z Bogdańca atakuje posłów...
Ambitna polityka pierwszego władcy, dążącego do umocnienia suwerenności kraju, znajduje uwieńczenie w zwycięskiej bitwie pod Cedynią. W noc przed starciem Mieszko I wspomina drogę do władzy. Po śmierci ojca Ziemomysła przejmuje rządy, rozprawia się z przeciwnikami. Rozszerza granice...
Henryk jest byłym więźniem w Oświęcimiu. Podczas oprowadzania po nim wycieczki z USA wraca do dawnych wspomnień z obozu. Przypomina mu się aresztowanie, pobyt w obozie, śmierć żony, stawianie oporu...
Prowadzący śledztwo porucznik Szymański (Wieńczysław Gliński) początkowo podejrzewa, że za morderstwami, które mają pozory rabunku, stoi taksówkarz Kowalski (Stanisław Mikulski). Brak mu jednak dowodów. W międzyczasie Kowalski przez przypadek poznaje atrakcyjną piosenkarkę Krystynę...