Dramatyczny obraz opowiada wojenne losy legendarnego dowódcy - majora Henryka Dobrzańskiego i dowodzonego przez niego oddziału. Mimo kapitulacji, major Dobrzański ślubuje pozostać w mundurze i walczyć przeciwko Niemcom. Organizuje ochotniczy Oddział Wydzielony Wojska Polskiego i podejmuje...
XIX-wieczna Polska, zabór rosyjski. Na skraju wsi, otoczona topolami stoi okazała chałupa Ślimaków. Jej właściciel, Józef Ślimak, nie jest lubiany w rodzinnej wsi. Gospodarze mają mu za złe, że dorobił się majątku handlując z Niemcami i Żydami.
Ojciec Marcina Dębika chce dorobić się fortuny hodując ślimaki na eksport. Mają mu w tym pomagać trzy dorastające córki. Na jedynaka nie bardzo może liczyć, ponieważ Marcin nie przejawia żadnych zainteresowań gospodarką i eksperymentem ojca. Marzy o ucieczce do miasta, chce kupić...
Brygada majstra Błaszczyka dostaje bojowe zadanie do wykonania. Ma za zadanie ścięcie przydrożnego drzewa. Jako pierwszy zjawia się na miejscu pracy majster. A zaraz po nim przychodzą Kazio i Malawka. Kiedy wreszcie wszyscy są w komplecie, Kazio chwyta piłę i chce brać się do roboty. Ale...
