Nikodem Dyzma to nędzarz bez pracy i dachu nad głową. Jedynym jego majątkiem jest frak, który ma mu ułatwić uzyskanie pracy fordansera w jednych z przedwojennych warszawskich nocnych lokali. Ale jego właściciel oświadcza, że Dyzma jest zbyt "prowincjonalny". Los zrządza, że Dyzma...
Ostatnie dni II wojny światowej. Niewielkie miasteczko Lyx, położone w wąskim przesmyku między dwoma jeziorami, wypełnia wielojęzyczny tłum byłych więźniów, jeńców i robotników przymusowych. Panuje atmosfera radości i wiary w przyszłość. Porządku pilnuje oddział LWP, dowodzony...
